Opština Šamac rekorder je po broju izmjena plana javnih nabavki i samo u prvih devet mjeseci 2020. godine čak 10 puta je mijenjala plan, a šampion javnih radova u ovoj lokalnoj zajednici je firma „Galax-Niskogradnja“ Brčko, pokazala je analiza portala MojŠamac.info.

Ukupna vrijednost javnih nabavki opštine Šamac u izbornoj 2020. godini iznosila je 1,84 miliona KM bez PDV-a i za 200.000 KM je veća u odnosu na 2019. kada je iznosila 1,64 miliona maraka.

Prema broju i vrijednosti zaključenih ugovora, firma „Galax-Niskogradnja“ neprikosnovena je na javnim nabavkama u Šamcu. Od ukupnog iznosa koji je opština Šamac u prošloj godini potrošila na javne nabavke, čak polovina se odnosi na ugovore zaključene sa ovom firmom.

Tenderi koje je dobila "Galax-Niskogradnja" u opštini Šamac

Samo u prvih devet mjeseci 2020. „Galax-Niskogradnja“ je dobila 14 ugovora u vrijednosti od preko 750 hiljada KM (bez PDV-a).

Do kraja prošle godine ova firma je dobila još nekoliko poslova u ovoj lokalnoj zajednici, između ostalog, asfaltiranje puta u MZ Novo Selo, asfaltiranje platoa i uređenju oko Doma kulture u MZ, asfaltiranje ulica u naselju Duga.

Interesantno je da se u tenderima u kojima se pojavljuje „Galax-Niskogradnja“ tokom 2020. godine dostavljala samo jedna ponuda, dok se ranije na poslovima asfaltiranja dostavljalo i do šest ponuda.

U okviru tenderske dokumentacije, opština je tražila da asfaltna baza ne bude dalje od 70 kilometara, ali i posjedovanje određenog broja radnih mašina, kao i zaposlenih osoba. Tako je, na primjer, za izgradnju pješačke staze traženo da ponuđač ima čak dva geometra.

Tenderi koje je dobila "Galax-Niskogradnja" u opštini Šamac

Zanimljivo je i da se firma „Galax-Niskogradnja“ tek od sredine 2018. godine počinje pojavljivati kao dobavljač, dok prije nema podataka o poslovima sa opštinom Šamac.

Načelnik Šamca Đorđe Milićević za MojŠamac.info tvrdi da nema nikakvog favorizovanja firme „Galax-Niskogradnja“ na njihovim tenderima te da je jedini razlog što oni dobijaju većinu poslova taj što se, uz firmu „Geokop“, jedini javljaju na tendere većine opština u ovom dijelu Srpske.  

„Izmjenom Zakona o javnim nabavkama, pored tendera, sada imamo i e-aukciju koja je krajnje transprentna, ali mi u ovom dijelu RS imamo samo ta dva izvođača koja se javljaju na tendere. Oni u blizini imaju asfaltnu bazu i dominantni su na području Žabara, Pelagićeva, Brčkog, Šamca, Modriče pa sve do Dervente. Jedina su firma koja se bavi tom vrstom posla te su samim tim konkurentniji od ostalih koji imaju asfaltnu bazu i ostalu infrastrukturu van ovog područja“, kazao je Milićević.

Svaki mjesec mijenjali plan javnih nabavki

Inače, opština Šamac je rekorder po broju izmjena Plana javnih nabavki. U prvih devet mjeseci 2020. godine mijenjali su plan nabavki čak deset puta.

Tako je prvobitni plan javnih nabavki donesen 8. januara 2020. godine, a prva izmjena plana je bila već 20. februara, kada su ubačene četiri nove nabavke (redovno održavanje nekategorisanih makadamskih puteva, izgradnja pješačke staze u MZ Tišina, presvlačenje lokalnog puta i modernizacija javne rasvjete). Sve to finansirano je iz budžeta opštine.

Druga izmjena je bila 17. marta i odnosila se na nabavku opreme za regulisanje fekalnih voda – finansiranje od strane Fonda za životnu sredinu, te opet javna rasvjeta finansirana iz budžeta opštine.

Milićević kaže da ova opština do 2016. godine čak nije ni donosila plan javnih nabavki i da se to promijenilo njegovim dolaskom na čelo ove lokalne zajednice.

Plan se, kaže, svih ovih godina primjenjivao u mjeri u kojoj je to bilo moguće.

„Mi plan nabavki donosimo precizno u odnosu na sredstva sa kojima raspolažemo u budžetu, ali tokom godine apliciramo na javne pozive viših nivoa vlasti i nevladinog sektora i nismo u mogućnosti da planiramo da li ćemo na tim javnim pozivima dobiti novac. To je razlog zbog kojeg često mijenjamo plan nabavki“, kaže Milićević.

Na pitanje zbog čega su ove nabavke naknadno planirane s obzirom na  to da se većina njih finansira iz budžeta opštine, Milićević kaže da su neke nabavke, poput pješačke staze, bile planirane za finasiranje uz pomoć „Puteva RS“, ali da su na kraju oni morali finansirati kompletan projekat.

Javne nabavke opštine Šamac u 2019. i 2020. godini

„Mi smo tu pješačku stazu planirali dijelom iz budžeta, a dijelom od „Puteva RS“ s obzirom na to da se ona nalazi na magistralnom putu. Nakon određenog vremena oni su nas obavijestili da ne mogu dati 100.000 KM, iako je njihova obaveza bila da pored puta rade zaštitnu ogradu. Uzimajući u obzir činjenicu da moramo završiti taj projekat, mijenjali smo plan i sami ga finansirali“, tvrdi Milićević.

Izdaci za nefinansijsku imovinu u izbornoj godini povećani za 620 odsto

Kada se poredi budžet opštine Šamac u 2020. i 2019. godini vidi se da su u izbornoj 2020. planirani prihodi viši za 11 odsto u odnosu na rebalans iz 2019. godine. Planirano je da poreski prihodi budu viši za šest odsto, neporeski za 36 odsto dok je predviđeno povećanje transfera od strane drugih jedinica vlasti odnosno entiteta za tri odsto.

S druge strane, planirano je i povećanje budžetskih rashoda za šest odsto u odnosu na 2019. godinu i to pet odsto više za rashode za lična primanja, 21 odsto za subvencije i 18,91 odsto povećanje za grantove.

Zanimljivo je da su lani budžetom opštine predviđeni izdaci za nefinansijsku imovinu (uglavnom su to javne nabavke u oblasti radova) bili veći za čak 620 odsto nego u 2019. godini, odnosno panirani u iznosu od 3,24 miliona KM. Za te namjene bilo je predviđeno i uzimanje kredita od 2,9 miliona.

„Galax-Niskogradnja“

Većinski vlasnik „Galax-Niskogradnje“ je firma „Galax“ doo, a koja je u vlasništvu Stevana Krunića. „Galax – Niskogradnja“ je u 2019. godini imala ukupan prihod od 4,5 miliona KM i dobit od 293.932 KM. Zapošaljavala je 41 radnika.

Marina LJUBOJEVIĆ