Prema istraživanju demografa Steve Pašalića Republika Srpska ima 1.148.683 stanovnika, u odnosu na 1.558.387 stanovnika prema procjenama iz 1991. godine.

Knjiga “Demografski resursi, demografska održivost i prostorni razvoj Republike Srpske” izlazi iz štampe u januaru iduće godine i u njoj je dr Pašalić sa koautorom, redovnim profesorom Univerziteta Istočno Sarajevo Radom Mandić, kao glavne razloge depopulacije od 409.704 stanovnika navode migraciona kretanja usled ratnih dešavanja u BiH i veći broj umrlih od novorođenih.

Migracijom je RS izgubila 353.863 stanovnika, čemu treba dodati i razliku od rođenih 312.540 i umrlih 368.381 stanovnik u periodu od 1991. do 2018. godine.

Zabrinjavajući su podaci do kojih su autori došli je da je u prošloj godini veći broj rođenih od umrlih u prošloj godini bio samo u gradskom području Banja Luke i Istočnom Novom Sarajevu. U svih ostalih 61 lokalnoj zajednici je bio negativan prirodni priraštaj.

Inače, stopa nataliteta je od završetka ratnog sukoba konstantno u padu, a od 2011. godine broj novorođenčadi je pao ispod deset hiljada. Banja Luka opet prednjači po broju novorođenih, jer ih je imala 2018, Bijeljina 867, Prijedor 569, Doboj 498. Zvornik 391, Trebinje 300 novorođenih.

Nasuprot ovome, bez novorođenih u 2018. godini bile su opštine Istočni Drvar i Istočni Mostar, u Kupresu je rođeno samo jedno dijete, Donjem Žabaru dvoje, Novom Goraždu i Petrovcu po troje, Istočnom Starom Gradu i Jezeru po petoro, Pelagićevu šestoro, a u Krupi na Uni osmoro djece je ugledalo svjetlo dana.

-Republika Srpska spada u demografskom smislu u stadij duboke demografske starosti, sa sve znatnijim udjelom starijeg sredovječnog i starog stanovništva i smanjenjem udjela mladog stanovništva – iznosi podatke dr Pašalić, koji nam je ustupio dijelove knjige prije izlaska iz štampe.

Za pad nataliteta, osim nepovoljnih socio-ekonomskih uslova, dr Pašalić “okrivljuje” planiranje porodice, raseljavanje i proces izbjeglištva, postratne traume, sve rašireniji samački život, psihološke i druge faktore.

PROSPERITET

Pozivajući se na podatke Republičkog zavoda za statistiku, dr Pašalić za najpersperktivniju lokalnu zajednicu u RS je označio Banja Luku, koja ima najpovoljniji indeks “A”, tipom “B” označeni su Trebinje, Istočna Ilidža i Istočno Novo Sarajevo. Indeksom “C” označeni su Sokolac, Kalinovik i Bijeljina sa indeksom “C”, koji označava dobre demografske uslove. Ostali su većinom svrstani u indekse “D”, “E” i “F” kojim su označeni izrazito slabi demografski resursi. U “F” su svrstane opštine Šamac, Čelinac, Trnovo, Srebrenica, Petrovo, Petrovac, Pelagićevo, Oštra Luka, Osmaci, Novo Goražde i niz drugih.

BIOGRAFIJA

Prof. dr Stevo Pašalić je do izbijanja ratnog sukoba u Zavidovićima bio profesor Geografije u Srednjoj školi, a poslije rata radi kao profesor na Univerzitetu Istočno Sarajevo i priznati je naučni radnik u oblasti demografije. U toj ulozi je i pred Međunarodnim sudom u Hagu bio u timu odbrane Radovana Karadžića. Poslednjih godina je rektor na tom Univeryitetu i na toj funkciji je bio do juna ove godine.

Lj. Đurić