Neformalna grupa građana „Za legalnu eksploataciju minerala iz korita rijeke Bosne“ danas je u Doboju održala Uličnu akciju s ciljem skretanja pažnje javnosti o problemu nelegalne eksploatacije šljunka i toku kampanje za njegovo rješavanje.
Neuređena, netransparentna i nekontrolisana eksploatacija šljunka na područu Doboja, Modriče, Vukosavlja i Šamca i nečišćenje korita rijeke Bosne je jedan od glavnih uzroka katastrofalnih poplava iz 2014. godine zbog kojih je izgubljeno 14 života dok se materijalna šteta mjeri u milijardama maraka.
Tokom akcije, dijeljenjem info letaka i u razgovoru sa zainteresovanim građanima, članovi grupe su ukazivali na činjenicu da je ovo područje i nakon katastrofalnih poplava u maju 2014. godine i dalje ugroženo od poplava, devastira se životna sredina, nanosi višemilionska šteta republičkom i lokalnim budžetima i omogućava protivpravno bogaćenje pojedinaca.
Na ovaj problem ukazivali su revizorske institucije, mediji, organizacije civilnog društva i građani, uglavnom povremeno i bez uticaja. U izvještaju o reviziju učinka Glavne službe za revizuju javnog sektora RS u oblasti „Upravljanja eksploatacijom mineralnih resursa i čišćenjem materijala iz vodotoka“ indentifikovano je više problema i date su preporuke za rješavanje problema. Ni nakon četiri godine od objavljenog revizorskog izvještaja nije bilo praćenja i informisanja o postupanju nadležnih entitetskih institucija po revizorskim preporukama.
– Odgovore koje smo na naše upite dobili od JU 'Vode RS' i nadležnih ministarstava šta su preduzeli po preporukama Glavne službe za reviziju javnog sektora RS za uređenje eksploatacije minerala iz korita rijeka ukazuju da nisu doneseni traženi akcioni planovi za unaprjeđenje stanja. Okružno javno tužilaštvo u Doboju je dalo uopštene podatke o procesuiranim po prijava građana ili nadležne inspekcije i tražićemo preciznije podatke – kaže član Grupe Momir Dejanović.
Neadekvatna kontrola eksploatacije riječnog šljunka direktno ugrožava preko 100.000 stanovnika ove četiri lokalne zajednice jer se šljunkari ne pridržavaju preciziranih količina iz koncesija ili administrativnih odobrenja, minerale vade izvan određenih područja, većinom na poljoprivrednom zemljištu, prijavljuju znatno manje količine izvađenog šljunka i time izbjegavaju plaćanje koncesione naknade i čine niz drugih nezakonitih radnji.
– Na dijelu vodotoka od Velike Bukovice do Kotorskog je korito rijeke Bosne dosta prošireno i liči na nekim dijelovima kao da je jezero, a razlog tome je veliki broj šljunkara koje vade šljunak i neplanski proširiju i produbljuju korito i izvan označenih područja za eksploataciju – riječi su Jadranke Petrović, člana Grupe iz Kotorskog.
CILJEVI KAMPANJE
Neformalna grupa građana „Za legalnu eksploataciju minerala iz korita rijeke Bosne“ se zalaže i pokrenula je kampanju da uređenom, konkretno definisanom legislativom, nadležne institucije dodjeljuju koncesije ili daju administrativne dozvole sa preciziranim količinama očišćenog materijala i eksploatisanog šljunka, čime se obezbjeđuje uređeno korito rijeke Bosne što će dovesti do toga da su građani efikasnije zaštićeni od mogućih poplava opasnih po život i materijalne štete.
Lj. Đurić
